Endometrium Kanseri (Rahim Kanseri)

Endometirum kanseri özellikle son yıllarda gelişmiş ülkelerde artış göstermektedir.Hastalığın %95'i 40 yaşın üzerinde görülür.

Risk Faktörleri

Endometirum kanseri normal, atrofik, ya da hiperplazik endometriumda
gelişebilir.Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte progesteron ile
karşılanmamış östrojen ana risk faktörüdür.Bazı kadınlarda ise östrojen
ya da hiperplaziden bağımsız olarak oluşur. Genel olarak östrojene
bağımlı tümörler daha iyi gidişatlıdır.Diğer risk faktörleri olarak
yumurtalıklarla ilgili problemler, şeker hastalığı, hiç çocuk
doğurmamış olmak, erken yaşta adet görmeye başlamak, menopoza geç yaşta
girmek, kilo fazlalığı, yüksek tansiyon, atipili endometrial hiperplazi
sayılabilir. Enteresan olarak sigara endometrium kanseri riskini
azaltır.

Belirtiler

Erken evrede pek fazla bulgu vermez. En sık rastlanan yakınma anormal
vajinal kanama ve akıntılardır. Kanamaların büyük bir kısmı menopoz
sonrası kanamalardır.Hastalık ilerledikçe ağrı ve bası bulguları ortaya
çıkabilir.Özellikle menopoz sonrası dönemde bütün kanamalar mutlaka
araştırılmalıdır.

Tanı

Endometrium kanserinin kesin tanısı, biopsi ve patolojik incelemeler
ile konur.Smear'ın tanıda yeri yoktur. Vajinal ultrasonografi oldukça
yardımcı bir yöntemdir. Menopoz sonrası dönemde ultrasonda endometrium
kalınlığının 5 mm'den fazla olması biopsi alınmasını gerektirir.Yine
endometriumun ultrasonda düzensiz görünmesi habaset lehine olarak
yorumlanabilir. Bilgisayarlı tomografi tanı konmuş endometrium
kanserlerinde hastalığın yayılımının değerlendirilmesi açısından önem
kazanır.

Evreleme ve prognoz

Hastalığın uygun tedavi seçeneğinin belirlenmesi için hastalığın
evresinin yani yayılımının bilinmesi elzemdir. Endometrium kanserinde
evreleme klinik değil cerrahi olarak yapılır. Hasta ameliyata alınır
rahim ve yumurtalıklar çıkartılır, karın içindeki sıvılardan ve şüpheli
alanlardan örnek alınır. Bunların değerlendirilmesi sonucu evreleme
yapılır. Bütün kanserlerde olduğu gibi endometrium kanseri evreleri de
1 den 4'e kadar sıralanır. Evre 1 en erken evre 4 ise en ileri evreyi
temsil eder. Hastalığın gidişatı, yani prognozu hücrelerin tipine,
evresine, yayılım alanlarına, lenf nodu tutulumuna bağlıdır.Son
yıllarda bazı genlerin varlığı ya da yokluğunun da prognozu etkilediği
öne sürülmektedir.

Tedavi

Uzun yıllardır u kanser türünde tedavi olarak rahim ve yumurtalıkların
bir arada çıkartılması uygulanmaktadır.Hastaların büyük bir kısmı Evre
1 de yani olay rahim dışına ulaşmadan yakalandığından bu tedavi yeterli
olmaktadır. Eğer risk faktörleri varsa veya şüpheli alanlar görülürse
lenf nodları da çıkartılabilir.Bazı yazarlar seçilmiş vakalarda
operasyon sonrası radyoterapi önermektedirler.Evre 2 de tümör servikse
de yayılacağından prognoz biraz daha kötüdür.Günümüzde geçerli olan
tedavi yaklaşımı basit histerektomi, yumurtalıkların alınması ve lenf
nodlarından biopsi alınmasıdır.Lenf nodu metastazı yok ise ameliyat
sonrası radyoterapi gerekmez. Evre 3 ve 4 vakalarda ise kanserli
dokuların tamamının çıkartılması mümkün olmayabilir. Cerrahın tekniği
ve tecrübesine göre rahim, yumurtalıklar çıkartılır ve bunlara ilave
olarak karın zarı (omentum), barsakların tutulmuş kısımları ve
etkilenmiş organlar çıkartılabilir.Bu hastalarda ameliyat sonrası ilave
kemoterapi ve radyoterapi gerekir.

Sağkalım

Evre 1 endometrium kanserinde 5 yıllık sağkalım oranları % 90
civarındadır. Bu oran Evre 2 olgularda bir miktar düşüşle %69*83
arasında bulunmuştur. Evre ilerledikçe sağkalım %40lar civarına iner.
Nüks olursa bu ilk 2 yıl içinde en fazla oranda görülür. 5 yıldan sonra
nüks son derece nadirdir.